دریافت مجوز اقدامی مهم در فرآیند صادرات کالا

دریافت مجوز اقدامی مهم در فرآیند صادرات کالا، تجارت خارجی امروزه به یکی از جذاب‌ترین گزینه‌های کسب و کار و درآمدزایی تبدیل شده است و دلیل آن هم می‌توان گسترش روز افزون تجارت بین‌الملل و افزایش ارتباط میان کشورها با یکدیگر باشد. در هر صورت موفقیت در این عرصه مستلزم آگاهی لازم از شرایط صادرات به یک کشور دیگر است. به طوری کلی قبل از اینکه وارد این کار شوید باید نکات و فاکتور‌های مختلفی را مد نظر داشته باشید که مرکز بازرگانی فردوسی در ادامه ی این مقاله سعی کرده است مهم ترین آن ها را بررسی نمایید پس تا انتها با ما همراه باشید.

بررسی مجوز برای صادرات

دریافت مجوز اقدامی مهم در فرآیند صادرات کالا، پیش از اینکه بتوانید چیزی را صادر کنید، باید از لزوم اخذ مجوز از مراجع مرتبط پیش از حمل کالا، مطلع باشید. در اغلب موارد، قوانین و مقررات صادرات تقریباً صریح‌اند، تلاش برای درک صحیح الزامات، پیش از آنکه وقت بسیاری را صرف صادرات محصولتان کنید، اقدام درستی خواهد بود.

پیش از شروع صادرات، باید به مسائلی مثل مجوزها و سایر مقررات توجه کنید. هیچ کس دوست ندارد به این ریزه‌کاری‌ها فکر کند؛ ولی اگر حالا به این مسائل فکر نکنید، بعدها با مشکل مواجه خواهید شد. در اینجا، مسائلی را مطرح کرده‌ام که باید در جایگاه صادر کننده به آن‌ها توجه کنید.

صادرات به چیزی اطلاق می‌شود که از یک کشور به طور مثال ایران به هر مقصد خارجی فرستاده می‌شود. این موارد ممکن است کالا، محصول، نرم‌افزار کامپیوتری و یا حتی یک فناوری باشد. شیوه حمل این کالاها به سایر کشورها از طریق کشتی، هواپیما، پست و… اهمیتی ندارد، صادرات می‌تواند تعدادی نقشه باشد که از طریق نمابر ارسال شده است، نرم‌افزاری باشد که از یک پایگاه اینترنتی دریافت یا به آن ارسال شده یا اطلاعاتی که از راه پست الکترونیکی منتقل شده است. تمامی این موارد صادرات تلقی می‌شوند و مشمول الزامات اخذ مجوز صادرات خواهند بود.

اخذ مجوز صادرات جزء اولین قدم‌های اساسی و مهم در صادرات است. ابتدا ممکن است پیچیده و گیج کننده به نظر برسد؛ ولی در اغلب موارد، فرایندی بسیار ساده و صریح است. یک محصول صادراتی فقط در یکی از گروه‌های زیر قرار می‌گیرد.

بدون نیاز به مجوز صادرات
نیازمند مجوز صادرات ارزیابی شده

آیا برای محصولی که می خواهید صادر کنید به مجوز احتیاج دارید

تخلف از مقررات اخذ مجوز، مجازات مدنی و کیفری در پی خواهد داشت؛ بنابراین نمی‌توانید فرض را بر این بگذارید که محصول شما به مجوز صادرات نیازی ندارد و باید حتماً بررسی و مطالعه کنید. برخی صادر کنندگان به پرداخت جریمه‌هایی مادی بسیار بالا محکوم شده‌اند چون به دلیل صادرات بدون اخذ مجوزِ گناهکار شناخته شده‌اند.

صادر کننده مسئول بررسی و تشخیص نیاز یا عدم نیاز به اخذ مجوز برای کالایی است که قصد صادرات آن را دارد درصد بسیار کمی از کالاهای صادراتی نیازمند اخذ مجوز صادرات از دفتر صنایع و ایمنی هستند، ایالات‌ متحده مجوز صادرات را بر مبنای امنیت ملی، سیاست خارجی و کمبود تولید صادر می‌کند، برای تشخیص اینکه آیا کالا به مجوز صادرات نیاز دارد با خیر، سؤالات زیر را در نظر بگیرید.

چه چیزی صادر می‌کنید؟

کلید تشخیص اینکه برای یک محصول معین، مجوز صادرات از وزارت بازرگانی کشور مربوطه نیاز است یا خیر، آن است که بدانید آیا این محصول، شماره طبقه‌بندی کنترل صادرات را دارد یا خیر. چند روش وجود دارد که بفهمیم یک محصول شماره طبقه‌بندی کنترل صادرات دارد یا خیر.

خودتان آن را بیابید. این کدها در فهرست کنترل بازرگانی هر کشوری در دسترس هستند. این فهرست را عمدتاً وزارت تجارت و بازرگانی کشورها در اختیار تاجران قرار می‌دهد.

از سازنده بپرسید. اگر سازنده قبلاً این کالا را صادر کرده باشد، شماره طبقه‌بندی کنترل صادرات مربوط به کالا را می‌داند.

کالایی که صادر می‌کنید، چه استفاده‌ای دارد؟

بسیاری از کالاها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با عنوان استفاده دوگانه طبقه‌بندی شده‌اند، زیرا کاربرد تجاری و نظامی دارند؛ مثلاً، پیش از صادرات دستگاه دروغ سنج، اسلحه، مهمات، ماسک ضد گاز، تجهیزات ارتباط از راه دور، تجهیزات ناوبری و باید مجوز بگیرید.

مقررات مدیریت صادرات، اجناس کمیاب را مد نظر قرار می‌دهد و آن‌ها را مشمول اخذ مجوز صادرات می‌کند. این محدودیت‌ها با هدف حمایت از اقتصاد کشورها در مقابل کاهش بیش از حد اجناس کمیاب و همچنین کاهش اثر تورمی، به سبب تأمین تقاضای خارجی، وضع می‌شوند.

به کجا صادر می‌کنید؟

محدودیت‌ها از کشوری به کشور دیگر و از کالایی به کالای دیگر تفاوت دارد. مقصدهای اصلی ممنوعه برای کشورهای مختلف متفاوت خواهد بود و به شرایط سیاسی حاکم در آن بستگی خواهد داشت. به عنوان مثال، دولت ایالات ‌متحده برای اطمینان از اینکه کالاهای صادره از این کشور فقط به مقصدهای مجاز قانونی فرستاده می‌شوند، درج اعلامیه کنترل مقصد را روی همه اسناد حمل الزامی کرده است.

دلیل اهمیت اعلامیه کنترل مقصد آن است که به منزله اخطار به حمل کننده و سایر طرفین خارجی درگیر در صادرات تلقی می‌شود و مبین آن است که مقصد کالا نباید به یک کشور دیگر تغییر یابد و این کار، خلاف قوانین ایالات ‌متحده است. صادرکنندگان باید اعلامیه کنترل مقصد را روی صورت حساب و بارنامه اکثر کالاهای صادراتی درج کنند.

تخلف از محدودیت‌های اعمالی بر مقصد برای فرد صادر کننده مجازات‌هایی در پی خواهد داشت. برای نمونه در کشور ایالات‌ متحده آمریکا این موضوع مجازات کیفری و اداری خواهد داشت. مجازات کیفری ممکن است تا ده سال حبس و یک میلیون دلار به ازای هر تخلف باشد. مجازات اداری نیز می‌تواند به بازده هزار دلار و در مواردی خاص که امنیت ملی دخیل باشد، به ۱۲۰ هزار دلار به ازای هر تخلف پرسد.

سخن آخر

صادرات نیز مانند هر بخش دیگری از تجارت بر اساس اصول و قوانین خاص خود پیش می‌رود. آگاهی از این اصول و قوانین می تواند نقش بسزایی در فرآیند صادرات داشته باشید. ما در مرکز بازرگانی فردوسی با همکاری مشاوران زبده و باتجربه حوزه تجارت خارجی توانسته ایم تمام اصول و قوانین تجارت را به صورت کاملا کاربردی و قدم به قدم در بسته جامع توانمندسازی صادرات آموزش دهیم. در بسته جامع توانمندسازی صادرات به مباحث مراحل صادرات و چگونگی آن از صفر تا صد، مجوزهای صادراتی، مراحل دریافت کارت بازرگانی، چگونگی مذاکره با مشتری خارجی، نحوه عقد قرارداد خارجی، مراحل حمل و نقل کالا، و ده ها مباحث دیگر پرداخته شده است.